Diagnose: overspannen (2/4)
Foto: Javi Indy, freepik.com
Pijnpunten
Ja, dan zit je bij iemand die er meer verstand van heeft. Hij of zij onderzoekt je klacht. Drukt letterlijk op een pijnpunt. Die plaats zegt iets over wat aandacht nodig heeft en waar je mee aan de slag moet. Ook al weet je dat misschien zelf nog niet. Of diep van binnen misschien toch wel. Een oplettende arts zal dóórvragen of verzoekt je een vragenlijstje in te vullen. Dat deed mijn huisarts in ieder geval en ik was blij dat hij zo scherp was om dat te doen.
Opgetrokken wenkbrauwen
Die vragen leken mij op dat moment niet zo relevant. Ik trok m’n wenkbrauwen op en moest er zelfs om gniffelen. Maar ik beantwoordde de vragen wel eerlijk. De dokter trok ter plekke nog geen conclusie en zei dat hij later zou bellen voor de uitslag. Tot zo ver business as usual.
En weer door
Waarschijnlijk ga je gewoon verder met je ding doen alsof er niets aan de hand is. Dat deed ik althans. Ja, weet jij veel. Niets bijzonder aan de hand, naast een klein pijntje, toch? Gaat wel weer over!
De diagnose. Bingo!
OK. Je bent bij je huisarts geweest. En hij of zij constateert niet veel later dat je overspannen bent. Of, als je te lang bent doorgelopen, opgebrand, en/of in meer of mindere mate depressief. Hè, wat?! Had je dat verwacht, of kwam deze boodschap als donderslag bij heldere hemel? Wat nu?
Het is tijd voor jou
Gefeliciteerd. Het is nu tijd voor jou. Tijd voor rust. Echte rust. Die heb je hard nodig. Schrale troost: je bent niet de enige. Zeker niet. Meer mensen dan je denkt lijden aan een depressie. Velen gingen je voor. Zelfs bekende Nederlanders, waarvan het op tv en in de media misschien lijkt alsof ze een fantastisch leven hebben. Wil je meer weten over depressiviteit? Deze twee artikelen vond ik voor je:
- ‘Meer dan 1 mln Nederlanders had depressie’ (www.cbs.nl)
- Meer over symptomen en verschillende vormen van depressie.
Wat betekent dat voor jou?
Er gaan dingen veranderen. Jij gaat een veranderingsproces door. In fases. Hoe snel je die fases doorloopt is voor iedereen anders. Neem echt je tijd voor elke fase.
Time-out, op doktersadvies
Je neemt minstens twee weken rust. No more work. Op doktersvoorschrift. Dus het mag, echt. Sterker nog, het moet. Nu. Verplicht leuke dingen voor jezelf doen. Uitrusten. Me-time nemen. En dan kijken waar je aan toe bent. Stapje voor stapje. Je dokter houdt vinger aan de pols. Hij is nu je belangrijkste contactpersoon.
Wat betekent dit voor je werk?
Op je werk moet je naar je manager toe om te vertellen wat de dokter heeft gezegd. Best moeilijk. Voel je niet schuldig. De afgelopen tijd is jouw balans scheef komen te hangen. Uit evenwicht geraakt. Je hebt wellicht te veel voor anderen klaar gestaan en te weinig voor jezelf.
Werken aan jezelf
Daarnaast kun je zelf ook veel doen. Werken aan jezelf kun je op meerdere manieren. Kies de vorm die bij jou past. De eerste stap is accepteren.
Stap 1: accepteren
Accepteer dat je overspannen bent. Het is wat het is. Jammer maar helaas. Neem je die tijd niet en kies je ervoor om te ontkennen dan heb je vooral jezelf daarmee. Het is het verschil tussen nu overspannen of straks echt helemaal opgebrand zijn. Bij een burn-out kun je helemaal niets meer. Wat heb je liever?
Stap 2: naar je leidinggevende…
Voordat je echt los kan laten moet je nog naar je leidinggevende. Laat de diagnose even bezinken, maar wacht niet te lang met naar je werkgever stappen. Anders wordt de drempel te hoog. Het is best spannend, maar je moet het doen.
Agenda’s te vol? Geen excuus!
Maak die afspraak, plan een tijdstip in jullie agenda’s. Dezelfde week nog, of de week erna. Heeft je manager een volle agenda? Claim je tijd. Het is belangrijk genoeg. JIJ bent belangrijk genoeg. Doe dit zo snel mogelijk. Dan ben je ervan af.
De kwaliteit van je manager
Een goede leidinggevende neemt je serieus en zal je steunen. Zo niet, dan weet je genoeg. Dan is het nu hoog tijd om voor jezelf op te komen. Je zult moeten. Als het nodig is verwijs je door naar je huisarts. Overspannen is een vorm van ziek zijn. Ook al zien mensen dat niet direct aan je.
Stap 3: voor jezelf opkomen, desnoods naar personeelszaken
Natuurlijk is het voor een werkgever niet fijn dat jij er even tussen uit moet. Maar daar heb jij nu even geen boodschap aan. Jij moet nu voor jezelf kiezen. Het werk wordt wel geregeld. Echt. Iedereen is vervangbaar. En anders maar even niet. Als je er niet uitkomt ga je naar Personeelszaken. Hoe belangrijk is jouw werk als je het realistisch bekijkt; vallen er doden als jij er niet bent?
Angst?
Of zit hier een stukje angst? Als je eerlijk bent? Misschien een beetje? Tijd om dit te onderzoeken. Waar ben je precies bang voor? En wat zegt dat over jezelf?
Stap 4: loslaten
Na twee weken kun je merken dat je onvoldoende echt rust hebt gehad. Je voelt je misschien juist slechter. Je lijf voelt zwaar, je wordt trager. Nu je even uit de running bent kun je er pas aan toegeven, de moeheid komt er nu uit. Laat het toe. Luister naar je lichaam.
Hoe lang gaat het duren?
Overleg dit met je huisarts. Als het goed is houdt hij de vinger aan de pols. Hij maakt ongeveer om de twee weken een afspraak met je, of hij belt. Hoe lang je nodig hebt om te herstellen weet je niet van tevoren. Het kan een paar maanden zijn, of een jaar; afhankelijk van hoe ver je er doorheen zit.
Uitgerekt elastiekje
Misschien was je er op tijd bij en ben je snel weer boven Jan. Of het elastiekje is te veel uitgerekt. De elasticiteit is niet meteen terug. Hoe graag je dat ook zou willen. Face it. De rek is er uit. Balen. Voor jou, voor je werkgever. Maar vooral voor jou.
Stap 5: neem je tijd
Dat je overspannen bent is vervelend genoeg. Laat je niet forceren door je opdrachtgever. Neem je tijd. Je batterij moet tijd krijgen om weer op te laden. Sta stil. Denk eens na of voel. Waar word je blij van? Waar krijg je energie van en wat of wie zijn juist je energielekken?
Als je het prettig vindt om met iemand te praten kun je me altijd bellen om af te spreken. I’ve been there. Misschien kan ik je helpen je balans en je richting te hervinden.
Vervolgblog: Overspannen thuis. Wat nu?